اطلاعاتی در مورد شیمی دارویی

شیمی دارویی که معادل انگلیسی آن Medicinal Chemistry یا Pharmaceutical Chemistry می باشد، نام شاخه‌ای از رشته شیمی می باشد که به مطالعه و بررسی و استفاده از ترکیبات شیمیایی با هدف درمان در  موجودات زنده می‌پردازد

محققان این رشته به طراحی مولکول های دارویی می پردازند، به عبارت دیگر شیمیدان دارویی با تغییر ساختار مولکول ها سعی می کنند از آن ها مولکول های دارویی بهتری بسازند. این دانش از دانش‌های پایه در داروسازی به شمار می ‌رود و بخش گسترده‌ای از داروها از مطالعات در این زمینه حاصل می ‌شوند.

شیمی دارویی که شیمی مواد درمانی و  شیمی ترکیبات دارویی نیز نامیده می شود به طرق مختلف تعریف شده است:
شیمی دارویی درباره کشف، تکوین، شناسایی و تفسیر روش اثر ترکیبات فعال زیستی در سطح مولکولی بحث می کند و تاکید آن بر داروها است ولی توجه شیمی دان دارویی تنها منحصر به دارو نبوده و به طور عموم بر کلیه ترکیباتی است که فعالیت زیستی دارند و علاوه بر این در ارتباط با مطالعه، شناسایی و سنتز محصولات متابولیکی داروها و ترکیبات وابسته نیز می باشد.

شیمی دارویی علمی است که ریشه در کلیه شاخه های علوم شیمی و زیست شناسی دارد. این علم اساسا در تفهیم و توضیح مکانیزم های عملکرد داروها می باشد و بر این پایه کوشش می کند تا رابطه بین ساختمان شیمیایی و فعالیت زیستی را یافته و رفتار پویایی زیستی را به فعالیت شیمیایی و خصوصیات فیزیکی عوامل دارو درمانی ارتباط دهد.

شیمی دارویی علاوه بر این، شامل جداسازی، تشخیص و سنتز ترکیباتی است که می توانند در علوم پزشکی برای پیشگیری، بهبود و درمان بیماری ها به کار روند و بدین ترتیب شیمی دارویی اصول شیمیایی مواد در رشته دارو درمانی را تامین می نماید.

با توجه به مفاهیم یاد شده می توان چنین خلاصه کرد که شیمی دارویی گستره ای از علوم دارویی است که اصول شیمی و زیست شناسی را برای ایجاد دانشی که می تواند منجر به ارایه مواد دارویی جدید شود، به کار می برد. بنابراین یک شیمیدان دارویی نه تنها باید شیمی دان آلی قابلی باشد، بلکه می بایست زمینه بنیادی در علوم زیست شناسی، به خصوص بیوشیمی و فارماکولوژی نیز داشته باشد.

رشته شیمی دارویی رشته ای بسیار نزدیک به داروسازی می باشد که البته رشته دشوار اما جذابی نیز هست. با توجه به نیاز کشور به این رشته، بازار کار خوبی نیز دارد. 

تعریف و هدف:
دوره دکترای(PH.D)رشته شیمی دارویی بالاترین مقطع تحصیلی بوده که شامل مجموعه‌ای از فعالیتهای تحقیقی و آموزشی است که به منظور نیل به اهداف زیر ارائه شده است.
الف - تربیت نیروی انسانی متخصص در رشته شیمی دارویی جهت تأمین اعضا هیئت علمی دانشکده های داروسازی کشور.
ب - تربیت نیروی انسانی متخصص برای تحقیق در جهت تولید مواد اولیه داروئی و توسعه صنایع داروسازی کشور.
2- نقش و توانایی:
فارغ‌التحصیل این رشته توانایی انجام فعالیتهای آموزشی و پژوهشی و خدماتی در زمینه‌های سنتز مواد اولیه دارویی، طراحی دارو، کنترل دارو، تعیین ساختمان و سنتز مواد مؤثره گیاهی و مواد جدا شده از میکروارگانیسم‌ها را خواهد داشت.
3- ضرورت و اهمیت:
باتوجه به گسترش دانشکده‌های داروسازی در سراسر کشور و تشکیل دوره‌های تخصصی داروسازی و نیاز به متخصصین رشته شیمی دارویی برای تدریس واحدهای درسی عمومی و تخصصی این رشته و همچنین با توجه به سیاستهای دولت جمهوری اسلامی در زمینه خودکفایی مواد اولیه دارویی، دکترای(PH.D)شیمی دارویی به منظور رفع کمبودها و تأمین نیروی انسانی ماهر برای دانشگاهها و صنایع دارویی ارائه می‌گردد.

برای اطلاعات بیشتر به قسمت مشاوره سایت تبیان مراجعه کنید

منبع :نفیسه مدانلو / سرمدی /بخش پژوهش تبیان 

بخش مشاوره سایت تبیان